Jurylid Alexander Boedijn: ”Er zijn grote stappen te zetten als we milieu-impact goed meetbaar maken”

“Om binnen enkele decennia een volledig circulaire tuinbouwsector te krijgen, kan een overkoepelend programma zeer nuttig zijn”, aldus Alexander Boedijn. “Maar wat mooi is aan de tuinbouw, is dat daar vanuit de tuinders en toeleverende bedrijven zelf al veel initiatieven ontstaan. Heel wat bedrijven pakken het thema met beide handen aan. Maar om echt tot een circulaire sector te komen, is er meer nodig.”

Alexander is als Programmamanager Circulaire Glastuinbouw bij Wageningen University & Research één van de toonaangevende onderzoekers op het gebied van circulariteit in de tuinbouw. Hij is dit jaar ook jurylid bij de Tuinbouw Ondernemersprijs voor de themaprijs ‘Circulair Ondernemen’.

Biosystems

Alexander is tijdens de studie werktuigbouwkunde aan de TU Delft geïnteresseerd geraakt in de combinatie gezond voedsel en technologie. Daarom koos hij voor een master Biosystems Engineering in Wageningen. “Er zijn talloze plekken waar voedselproductie en techniek samenkomen in een ‘biosystem’ ”, legt Alexander uit. “Denk aan een stal, maar zeker ook een kas. Ik vond de kas het meest interessant omdat daar zoveel materiaalstromen, technologie en verschillende producten, zoals groente, fruit en planten, in samen komen.”

Het doel van circulariteit

“We willen als tuinbouw veel minder afhankelijk worden van primaire grondstoffen waar een beperkte wereldwijde voorraad van is”, aldus Alexander, onder wiens leiding vorig jaar het document ‘Stappen naar een circulaire tuinbouw’ is geschreven. “En tegelijkertijd wil je de output van afval, laagwaardige reststromen en emissies naar het milieu terugdringen. Het doel van circulaire tuinbouw is een duurzame tuinbouw.”

“De tuinbouw is bij sommige materiaalstromen al heel ver met circulariteit”, aldus Alexander “Denk aan het gesloten fertigatiesysteem waarin water en meststoffen gerecirculeerd worden. Maar bij andere materiaalstromen is er nog veel terrein te winnen, bijvoorbeeld de combinatie van biomassa en plastic. Hogedraadteelten, zoals tomaat, paprika, komkommer en aubergine, kennen vaak een afvalstroom waarbij de planten en bladeren vermengd raken met plastic. Deze gemengde stroom is vervolgens lastig om hoogwaardig te recyclen.”

Eigen onderzoek

Er zijn steeds meer gezamenlijke initiatieven in de sector, maar er is meer nodig. “Om nieuwe technologie, maar ook ketensamenwerking te stimuleren, moeten we materiaalstromen kwantificeren en kwalificeren. Gezamenlijk kunnen we ook tot criteria komen om circulaire innovaties tegen elkaar af te wegen en de beoogde impact te meten.”

“Als we de milieu-impact van grondstoffen, processen en eindproducten meetbaar maken, zijn er echt grote stappen te zetten. Waar voorkom je afval en hoe houden we grondstoffen binnen de economie?”

Nieuwe ideeën

Voor de themaprijs kijkt Alexander als jurylid vooral vanuit zijn rol als onderzoeker. “Ik ben met name benieuwd hoe de ideeën bijdragen aan het verder sluiten van grondstofkringlopen en hoe schaalbaar de initiatieven zijn. Beoogde en bereikte impact blijft uiteraard ook van belang. Je wilt voorkomen dat een oplossing voor het ene probleem ergens anders juist weer negatieve gevolgen heeft.”