Plantanious: Een duurzaam verhaal vertellen

 ‘We vragen ons constant af hoe we ons bedrijf kunnen maximaliseren’

Drie prachtige bedrijven, één prestigieuze prijs. In een serie verhalen duiken we met alle drie de genomineerden voor de Tuinbouw Ondernemersprijs 2020 de diepte in. Wat was er voor nodig om te komen waar ze nu staan? Welke uitdagingen zijn ze aangegaan? Wat is hun visie voor de toekomst? Dit is het tweede verhaal met Plantanious, waar we ondernemers Freek en Joost Jansen spreken.

Vanuit de vergaderzaal van Plantanious kijk je uit op de aardwarmte-installatie aan de overkant van de weg. Dankzij het collectieve aardwarmteproject teelt Plantanious volledig CO2-neutraal, zonder gebruik van gas of andere fossiele brandstof.

‘We zijn met negen kwekers aandeelhouder van Nature’s Heat, ons aardwarmtecollectief’, legt Freek uit. ‘Daarin hebben we een unieke samenwerkingsvorm gevonden. We zijn afhankelijk van elkaar en deelname is gebaseerd op wederzijds vertrouwen.’ ‘We maken gebruik van Big Data, waardoor we slim met de installatie om kunnen gaan. De installatie leert het gedrag van de kwekers kennen. Hoe meer data we verzamelen, hoe beter het kan anticiperen, waardoor we als collectief nog effectiever met de warmte omgaan.’

In het eerste verhaal over Plantanious kon je al lezen dat er ook een proef draait met een dataserver in het pand. Deze dataserver genereert warmte, die gebruikt wordt om het kantoor en de bedrijfsruimtes te verwarmen. ‘Als dat interessante resultaten oplevert, kunnen we die pilot uitbreiden. Dat levert weer extra capaciteit op.’ 

Zelfvoorzienend in warmte, elektriciteit en water

Naast de aardwarmte-installatie liggen er ook 735 zonnepanelen op de bedrijfshallen en de kantoren. ‘Door de groeiende importstromen uit Costa Rica gaan we een extra hal bijbouwen, die fungeert als quarantaineruimte. Daar kunnen we onze producten keuren. Het dak van deze hal krijgt een tweede functie met nog eens 300 zonnepanelen, zodat we uiteindelijk volledig zelfvoorzienend zijn op het gebied van elektriciteit.’

Ook maakt Plantanious gebruik van een gesloten watersysteem met betonnen vloeren met een eb en vloed systeem. Het regenwater wordt opgevangen in de bassins, dat circulair werkt en aangesloten is op RainLevelr van Hoogheemraadschap Delfland. Dat maakt Plantanious klimaatneutraal op het gebied van energie, elektriciteit en, grotendeels, water. Maar daar laten de twee jonge ondernemers het niet bij.

Stokloos labelen

‘We hebben elk jaar een specifieke actie waarmee we kijken of we ergens op kunnen besparen’, legt Joost uit. ‘Bijvoorbeeld plastic. Wacht, ik haal wat om je dit te laten zien.’ Joost loopt de vergaderruimte uit en komt even later terug met een pot, labels en stokjes. ‘Voorheen gebruikten we deze plastic stokjes om ons label aan vast te maken en in de pot te steken’, begint hij enthousiast. ‘Maar nu hebben we dus de rand van de pot zo gefreesd dat dat het label daar rechtstreeks ingestoken kan worden.’  ‘Het lijkt maar een klein ding. Maar dit bespaart dus 150.000 plastic stokjes per jaar.’ Hij kijkt naar het label in de rand van de pot. ‘En het ziet er nog mooier uit ook.’

Opschalen zonder meters glas te bouwen

Eén van de grootste slagen op duurzaamheid maakte Plantanious door slimme afspraken te maken met één van de stekleveranciers. Daar ontdekten we een win-winsituatie: deze stekleverancier kweekt een deel van onze stek al verder op, op vloeren die hij op dat moment niet gebruikt. Daardoor hadden wij eerder meer groene planten en konden we de extra vraag uit de markt beter invullen van dezelfde kwaliteit, terwijl hij veel efficiënter gebruik maakt van de ruimte in zijn bedrijf.’ ‘Dit is dus heel belangrijk’, vult Joost aan. ‘Dat beide partijen er profijt van hebben. En het maakt onze processen niet alleen duurzamer, het betekent ook dat we kunnen opschalen zonder extra vierkante meters glas te bouwen.’

Het verhaal vertellen

‘Onze visie hierop is eigenlijk heel simpel. We vragen ons constant af hoe we dit bedrijf kunnen optimaliseren: we willen elke vierkante meter ruimte in de kwekerij zolang mogelijk vol hebben, dat is het meest rendabel en het meest duurzaam.’ ‘Dit vinden wij een belangrijk verhaal’, geeft Joost aan. ‘Dat vertellen we graag op zoveel mogelijk manieren, bijvoorbeeld via onze labels en door rondleidingen te geven. We doen ook mee aan de campagne GoGo Greenhouse van Glastuinbouw Nederland, waarbij we scholieren een zo compleet mogelijk beeld geven van wat onze sector te bieden heeft. Maar ook de Tuinbouw Ondernemersprijs is een prachtig platform om dit verder uit te dragen!’

Een continu proces van verduurzaming van de verpakkingen en de processen, het goed benutten van alle vierkante meters, warmte en water, altijd onderzoeken hoe zaken duurzamer en meer rendabel kunnen, dat maakt Plantanious een vooruitstrevend en toekomstbestendig. Hiermee zijn Joost en Freek Jansen duidelijk vertegenwoordigers van de nieuwe generatie tuinbouwondernemers, die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan.

Dit is het tweede deel van het verhaal van Plantanious. In deel drie zullen Freek en Joost ingaan op onder andere innovatie en slim samenwerken.