Zentoo: ‘Individueel ondernemerschap binnen het collectief’
Vier chrysantentelers besloten in 2007 hun portemonnees te gaan delen. Een financiële samenwerking in de coöperatie Zentoo, die daarmee een nieuwe, innoverende speler werd in de chrysantenteelt. Voor die tijd was deze vorm van samenwerking bijzonder, maar daar heeft Zentoo het niet bij gelaten. Het bedrijf ontwikkelde zich door, bleef innoveren en wist een vruchtbare balans te vinden tussen individuele teeltbedrijven en de centrale organisatie. ‘De leden zijn bereid tot deze samenwerking, omdat ze daardoor gezamenlijk in groter succes kunnen delen’, aldus Algemeen Directeur Edwin Steenbergen.
Zentoo maakt de samenwerking op veel manieren concreet om haar positie in de keten sterk te houden. Eén van die manieren is het werken met een regieteam. ‘Organisatorisch hebben we gekozen voor een mix van directie met staf en de ondernemers’, legt Edwin uit. ‘We hebben dat vorm gegeven in het regieteam. In het regieteam zijn steeds een ondernemer en directeur samen verantwoordelijk voor een regiepunt, zoals bijvoorbeeld assortiment, verkoop, teelt of marketing. Daar voegen we jonge medewerkers aan toe, die zo op een ondernemende wijze intern opgeleid worden. De dynamiek binnen de leden van het regieteam is groot, maar zorgt vooral voor snelheid in handelen, draagkracht, combinatie van verschillende expertises en voor goede kadering van ieders speelveld.’
‘Het is belangrijk om samen te blijven groeien’, vult Operationeel Directeur Arjan van der Voort aan. ‘Jouw bloemen als teler zijn ook de bloemen van de andere telers, en andersom. Dat is mooi, maar we willen die teeltkennis ook toekomstproof maken. Daarom werken we bij elk bedrijf met een locatiedashboard, wat duidelijk inzicht geeft in het bedrijf en de productie. Elk kwartaal spreken we dat door met de kwekers. Zo creëren we een constante feedbackloop met verbeterpunten voor elkaar. En dat is essentieel voor de ontwikkeling van de individuele teeltlocatie en dus van Zentoo.’
Vanwege het coöperatiemodel is er ondernemerschap nodig op het niveau van Zentoo, maar uiteraard ook op het niveau van de aangesloten teeltbedrijven. ‘We werken vanaf 2008 met een verrekensysteem op basis van de kostprijs van de soorten’, gaat Arjan verder. ‘Dat is uniek in deze sector. Inmiddels zijn daar ook factoren aan toegevoegd, bijvoorbeeld een meersoortentoeslag als je meerdere soorten op je locatie teelt. Dat is immers een minder efficiënte teelt, maar wel van belang voor een breed assortiment. Ook investeren we in datagedreven telen, door visiontechniek en digitalisering toe te passen bij de kwekers. De verkoopprijs is bij chrysanten op aantal en gewicht en dankzij ons digitale model kunnen telers veel beter op het juiste gewicht telen. Als een teler het beter doet dan de norm, dan komt dit het individuele lid ten goede. Dus op die manieren blijft elke teler zelf ook ondernemer en maximaal gemotiveerd.’
‘Uiteindelijk willen we als Zentoo in balans met de grote spelers in de keten blijven’, besluit Edwin. ‘Als je te klein bent, dan ben je als muis met de olifanten aan het dansen. Dan wordt het heel lastig om een positie in de top te behalen en behouden. Daarom zijn we in een vrij vroeg stadium gaan investeren in omvang en hebben we met behulp van onder andere de webshop van Zentoo een unieke one stop shop gemaakt voor tros- en pluischrysanten en santini. Met onze omvang en onze faciliteiten zijn we een goede partner voor zowel veredelaars als voor exporteurs, dat is onze toegevoegde waarde. Wij zeggen maar zo, je moet om Zentoo heen kunnen, maar je moet het niet willen.’